Column - 'Zonder enterprise architectuur geen digitale verandering'

Wat is Enterprise Architectuur en waarom speelt dit een centrale rol als we digitaal willen veranderen in de OBT-sector? Roger Tan, digiGO directeur Projecten en Programma’s, legt uit.

Eigenlijk best gek dat we dat in de ontwerp-, bouw- en techniekketens onze enterprise architectuur nog niet hebben ingericht.

door Roger Tan, digiGO Directeur Projecten & Programma’s, 20 maart 2024

Wat is Enterprise Architectuur?

Ik ga me wagen aan een omschrijving: Voor mij is dat het uitwerken van de ideale (gedigitaliseerde) situatie waarin proces, techniek en mens naadloos samenwerken. Dat doe je vanuit de huidige situatie waarin dat niet zo is. Dat kan binnen één bedrijf, op sector- of ketenniveau, of bij samenwerking tussen bedrijven.  

Schets voor noodzakelijke verandering

Vervolgens werk je het verschil uit tussen die twee beelden. Zo schets je de transitie of verandering die noodzakelijk is binnen jouw keten. Daarbij is het belangrijk dat je dat doet in één gemeenschappelijke taal die qua begrippen en concepten aansluit binnen jouw sector – maar zelfs daarbuiten. Die taal noem je een referentiearchitectuur. Enterprise Architecten zijn dus ook een soort architecten (sorry bouwkundige architecten!), maar dan van digitale transities.  

Nu ik het zo overlees, realiseer ik me hoe abstract dit klinkt. Maar Enterprise Architectuur vormt een essentiële schakel in mijn dagelijkse digiGO werk. Want daarin bedenken we samen met verschillende ketenpartners vanuit concrete praktijkproblemen effectieve oplossingen, waarin digitalisering een belangrijke rol speelt.  

Van praktijk naar gedeeld kader..

Die oplossingen – digiDeals of usecases – krijgen telkens vorm via hetzelfde idee: Een aantal partijen ziet een obstakel of uitdaging, bedenkt hoe data, standaarden en een digitaal stelsel hen daarbij kunnen helpen en ontwerpt daarvoor een nieuw proces met elkaar, waarin de technologie hen faciliteert.  

Het werkend krijgen van die oplossingen levert altijd waardevolle lessen op en leert partijen de juiste (digitale) vaardigheden. Vervolgens kunnen weer projecten worden uitgerold naar andere ketenpartners of projecten. Al doende leren we, realiseren we en schalen we op! 

En andersom…

Bij Enterprise Architectuur zoom je eerst uit en ga je nadenken hoe de digitale samenwerking straks structureel beter kan, voordat je het in de praktijk gaat brengen. Zonder de praktijk ooit uit het oog te verliezen. Dat doe je op ketenniveau, om te bepalen hoe het ketenproces er straks uitziet en hoe data daar doorheen stroomt, als op je eigen – organisatie – niveau. Want je moet je eigen toko ook op orde hebben om ‘mee te kunnen doen’.  

Hetzelfde uitgangspunt

Dankzij Enterprise Architectuur kunnen we straks allemaal hetzelfde uitgangspunt voor onze digitaliseringsinrichting nemen, en dit sneller en met minder risico’s implementeren. Ketenpartners zijn digitaal op elkaar aangesloten en data stroomt op basis van gedeelde standaarden en een betrouwbaar digitaal stelsel eenvoudig, up to date en veilig.   

Ook in de woningcorporatiesector, het onderwijs en bij de overheid hanteren ze deze aanpak. Grote ingenieursbureaus en bouwbedrijven en grote opdrachtgevers als RWS en RVB gebruiken deze principes zelf al intern of met enkele partners. Eigenlijk best gek dat we dat in de ontwerp-, bouw- en techniekketens dan nog niet hebben ingericht.  

Veel goede energie

De inhaalslag zien we de laatste maanden gebeuren: de Enterprise Architecten community uit onze eigen sector stort zich enthousiast op de samenwerking. En dat levert – in onze Expertteams– heel veel goede energie en resultaten op.  

Die energie heeft nu geleid tot een Whitepaper, die je binnenkort via deze site kunt downloaden – en tot diverse werksessies met Expertteams en bijeenkomsten – bijvoorbeeld ook weer op 18 juni in Utrecht, de dag dat ook het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving V1.0 gelanceerd wordt.

Wil jij ook bijdragen aan deze nieuwe gedeelde taal? Lees meer op onze Referentiearchitectuur pagina en neem contact op met Maurits Cammeraat.