Nederlandse woningsector lanceert wereldprimeur: 3D-juridische vastlegging met BIM Legal
Innovatie versnelt woningbouw en versterkt rechtszekerheid
De Nederlandse woningsector heeft op 10 juni met de ondertekening van een brede samenwerkingsovereenkomst de operationele fase van het programma BIM Legal ingeluid. Hiermee wordt Nederland wereldwijd het eerste land dat juridische informatie over vastgoed driedimensionaal vastlegt en ontsluit via digitale bouwmodellen (digital twins).
Tien toonaangevende partijen — waaronder het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Vereniging Eigen Huis, Bouwend Nederland, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie, NEPROM en het Kadaster — hebben zich in Den Haag officieel gecommitteerd aan BIM Legal. digiGO was, als aanjager van digitale samenwerking, ook van de partij. Samen willen deze partijen de woningbouw versnellen en de rechtszekerheid voor toekomstige bewoners en professionals versterken.
Eén 3D-model voor alle juridische en bouwtechnische informatie
Waar juridische informatie tot nu toe uitsluitend in tekst en 2D-kaarten werd vastgelegd, brengt BIM Legal voor het eerst alle rechten, plichten en afspraken rondom woningen in één helder en toegankelijk 3D-model bijeen. Dit maakt het voor kopers, ontwikkelaars, notarissen en overheden mogelijk om in elke fase van het vastgoedproces transparant en actueel inzicht te krijgen.
“We combineren in BIM Legal de kracht van 3D-modellen met juridische zekerheid. Dit gaat de samenwerking in de bouw- en vastgoedketen fundamenteel verbeteren én versnellen,” zegt Jean-Paul Bolhaar, voorzitter van de Stichting Platform BIM Legal.
Impuls voor versnelling woningbouw
“De woningbouw versnellen vraagt om digitale vernieuwing. Met BIM Legal zetten we een belangrijke stap: juridische informatie wordt direct geïntegreerd in het digitale bouwproces. Dit past volledig bij de ambities uit het Bestuursakkoord Digitaal Gebouwde Omgeving 2024 en bij de inzet van digiGO om de hele woningbouwketen slimmer en sneller te maken,” aldus Jan van Beuningen, Directeur Bouwen en Energie bij het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
De komende jaren wordt daarnaast gewerkt aan de wettelijke borging van BIM Legal. Het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening start hiervoor een traject van noodzakelijke wetswijzigingen.
Door het vastleggen van BIM Legal in nationale regelgeving krijgt de toepassing een stevig juridisch fundament. Dit zal naar verwachting een belangrijke katalyserende werking hebben op de adoptie en toepassing van BIM-informatiestandaarden binnen de bouw- en vastgoedsector en daarmee, in samenhang met andere initiatieven uit het Bestuursakkoord en het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO), op de bredere digitale transformatie in de bouw- en vastgoedsector.
“De woningbouwopgave in Nederland vraagt om versnelling en innovatie. Met BIM Legal, als onderdeel van het Bestuursakkoord, digitaliseren we juridische processen die tot nu toe te vaak vertraging opleveren. Door notariële rechten en plichten direct in BIM-modellen te integreren, vergroten we de transparantie en efficiëntie in de keten. Dat is precies wat we nodig hebben om de woningbouwproductie op te schalen,” zegt Fahid Minhas, Directeur van NEPROM.
“Voor het Kadaster betekent dit een grote stap richting toekomstbestendig registreren,” aldus Frank Tierolff, voorzitter van de Raad van Bestuur van het Kadaster. “Met BIM Legal zetten we koers naar driedimensionale vastlegging van rechten rond vastgoed en de informatieverstrekking daarover”.
Brede toepassingsmogelijkheden
Naast juridische informatie over woningen biedt BIM Legal kansen voor bredere toepassingen. Denk aan het vastleggen van circulaire afspraken, het ondersteunen van nieuwe wetgeving zoals de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen en het digitaliseren van gemeentelijke vergunningverlening.
De komende jaren bouwen de betrokken partijen dit fundament verder uit. Het doel is om BIM Legal in 2025-2026 breed operationeel te maken en te verankeren in wet- en regelgeving.