Vorige week waren we met een groep mensen uit ons digitale veld bij elkaar. De aanleiding: het Bestuursakkoord Digitale Gebouwde Omgeving 2027. Dat akkoord is op 16 oktober door 39 ketenpartijen ondertekend. Nu begint het echte werk: 21 beleidsmaatregelen omzetten in uitvoerbare digitale samenwerkingsprojecten.
Door Roger Tan, directeur Programma’s & Projecten digiGO, november 2024
Wat dit bijzonder maakt: er is geen blauwdruk. Geen toverformule. Geen garantie op succes. In plaats daarvan vraagt dit proces inzet, tijd en middelen. Van een hele groep koplopers die geloven in het vliegwiel van digitale samenwerking, waar we samen een flinke zwengel aan geven.
Denk aan het toepassen van open standaarden het delen van data binnen een digitaal stelsel, en het werken volgens afspraken die de sector efficiënter en duurzamer maken. We beloven veel: kostenbesparing, meer efficiëntie, nieuwe businesskansen. Maar eerlijk is eerlijk: niet iedere partij kan precies inschatten wat dit hen gaat opleveren. En dat maakt het spannend.
Hier komen we bij een lastig punt: de verzilvering. Als meerdere partijen samenwerken en elkaars inspanningen nodig zijn, is niet gegarandeerd dat degene die het meest investeert ook het meest profiteert. Auw!
Met een mooi term ontstaat er dan een ‘Tragedy of the commons’: iedereen wacht af. Want waarom zou je als eerste stappen zetten als je niet zeker weet dat de opbrengsten eerlijk verdeeld worden? Als één partij dan toch de leiding neemt, moet de rest wel meedoen. Zonder brede betrokkenheid kan de samenwerking zijn potentieel niet waarmaken.
Anders kun je de digitale samenwerking niet echt optimaal realiseren en kunnen de collectieve en individuele vruchten niet voldoende geplukt worden. Er zijn oplossingen. Denk aan het delen van alle opbrengsten afhankelijk van ieders investering en bijdrage bijvoorbeeld. Of subsidies en stimulansen om koplopers te belonen. Maar de belangrijkste sleutel is volgens mij een gezamenlijke lange-termijn-visie.
Want alleen met vertrouwen in elkaar, en in het grotere geheel, bouw je een sterk netwerk. Waarin iedereen in zichzelf, en in elkaar durft te investeren. Wat we zien bij bedrijven die al meedoen aan de beleidsmaatregelen, is veelbelovend. Het zijn partijen die opereren in sterke ecosystemen, waar samenwerking en vertrouwen al stevig verankerd zijn. Maar we willen méér bedrijven betrekken.
Daarom willen wij ze ondersteunen bij het maken van hun eigen individuele business cases – en gaan wij een business case per beleidsmaatregel vormgeven – over de hele keten heen. Een ‘keten-business-case’. Hierin nemen we zowel financiële voordelen als bredere maatschappelijke impact mee: minder emissie, meer arbeidsproductiviteit, een betere kwaliteit eindproduct.
Om die cases zo goed mogelijk te maken gaan we onze ketenpartners natuurlijk kritisch laten meekijken. Met als ultiem doel, dat we straks met de keten kunnen zeggen ‘Dit is de toegevoegde waarde van onze digitale samenwerking!’. Ik ben er klaar voor. Denk je mee?