Op basis van de ervaring vanuit vele BIM-projecten blijkt dat hergebruik van BIM-modellen voordelen met zich meebrengt in het kader van de kwaliteit, doorlooptijd en besparing op totale kosten over de gehele levenscyclus.
Kalkzandsteenleveranciers verenigd in VNK (Vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform) hebben een ILS Kalkzandsteen (InformatieLeveringsSpecificatie) opgesteld, als aanvulling op de BIM basis ILS. De BIM basis ILS bevat afspraken over onder andere het uitwisselingsformaat, de te hanteren basisstructuur en het borgen van objectinformatie. Het VNK vult deze BIM basis ILS aan met specifieke afspraken over het bouwen met kalkzandsteen.
Hierdoor kunnen ontwerpende partijen modellen opzetten met daarin buiten- of binnenwanden van kalkzandsteen, zowel dragend als niet-dragend. IFC-modellen zullen door gebruik van deze ILS completer en eenduidiger worden. Dit zal de samenwerking en communicatie over het bouwen van kalkzandsteen wanden in de keten helpen stroomlijnen en het werken met BIM bevorderen.
De VNK ILS Kalkzandsteen is gratis te downloaden via de button.
Bekijk hier het interview met het VNK waarin de verschillen van de ILS en worden uitgelegd.
Hieronder zijn vier verschillende scenario’s van de usecase “Hergebruik data voor productiemodel kalkzandsteen” omschreven. Je kunt hierin aflezen dat het proces van voorlopig ontwerp tot het productiemodel bij het ene scenario efficiënter is dan bij een ander scenario. Dit is ook afhankelijk van wie wanneer in het proces verantwoordelijk is. Theoretisch gezien zou je van het ene naar het andere scenario over kunnen stappen. Maar we weten dat dit in de praktijk niet zo simpel werkt. Enerzijds omdat je afhankelijk bent van verschillende partijen, zoals een opdrachtgever, constructeur of architect en anderzijds omdat bepaalde procedures vaststaan.
Wat je dan wel kunt doen in een bepaald scenario, is het proces verbeteren. Bijvoorbeeld in de aanbesteding, daarin kun je de VNK ILS kalkzandsteen als voorwaardelijk verklaren. Maar dit is ook afhankelijk van voldoende beschikbare tijd om eventuele processen en modellen te verbeteren.
Belangrijk om hierbij te vermelden: Als bijvoorbeeld de BIM basis ILS en/of de leveranciers specifieke ILS niet wordt gebruikt op een bepaald punt, dit gevolgen heeft voor het overzetten van het model naar een productie model. Dit komt omdat dan niet alle gewenste informatie (goed) in het model is verwerkt.
In dit scenario is één partij verantwoordelijk voor het ontwerp en de bouw van een gebouw. Het voordeel hiervan is dat de BIM basis ILS en de VNK ILS kalkzandsteen meteen in het eerste en uiteindelijke model van de opdrachtgever/aannemer kan worden toegepast. Dit komt doordat het dan al duidelijk is welke leveranciers/materialen worden gebruikt en welke informatie specificaties essentieel zijn. De informatie kan vervolgens direct efficiënt worden hergebruikt. Een model hoeft namelijk niet halverwege het proces aangevuld te worden met informatie, dat van belang is vanuit bijvoorbeeld het VNK ILS kalkzandsteen. Hierdoor is de doorlooptijd korter en zijn er minder risico’s op faalkosten.
In deze situatie wordt er tijdens de ontwerpfase nog geen rekening gehouden met welke leverancier of welke informatie specificaties essentieel zijn. Regelmatig wordt al wel de BIM basis ILS gebruikt door de ontwerpende partijen. Na de fase ‘definitief ontwerp’ wordt het BIM-model verder uitgewerkt tot een uitvoeringsgereed model. In dit scenario gaan we ervanuit dat de VNK ILS Kalkzandsteen wordt gevolgd, zodat de leverancier het BIM-model daarna kan hergebruiken voor de productie. De aannemer is in dit geval verantwoordelijk voor het uitvoeringsgereed maken.
Na de ontwerpfase (bijvoorbeeld VO/DO fase) vindt er soms een aanbesteding plaats. Waarna de aannemer de verantwoordelijkheid heeft voor het uitvoeringsgereed maken van de benodigde stukken. Aangezien de ontwerpers vaak nog geen uitsluitsel hebben over welke leverancier en welke bouwwijze er wordt gekozen, wordt veelal slechts de BIM basis ILS aangehouden bij de opbouw van een BIM-model. In deze situatie gaan we ervanuit dat de aannemer het BIM-model verder verfijnt (of laat verfijnen) door deze uitvoeringsgereed te maken en daarbij de VNK ILS Kalkzandsteen volgt.
In het laatste scenario gaan we ervanuit dat in de VO- en DO-fase alleen de BIM basis ILS is toegepast, of zelfs dat die niet is aangehouden. Na de ontwerpfase wordt het BIM-model niet verder aangepast en zal de VNK ILS Kalkzandsteen niet worden aangehouden. Daardoor is het BIM-model niet geschikt voor import (hergebruik), maar kan het hooguit dienen als onderlegger (referentie). De kalkzandsteenleverancier zal zelf een BIM-model opnieuw moeten opbouwen. Het gevolg hiervan is dat het risico op fouten groter is. Deze use-case is minder efficiënt, omdat daardoor langere doorlooptijden van toepassing zijn.
Vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform
Namens het VNK leggen Herman Ekkelkamp en Christel van der Graaf van Calduran Kalkzansteen uit wat de belangrijkste verschillen zijn tussen de BIM basis ILS en de Kalkzandsteen ILS.